پنج

خودْ شکن آیینه شکستن خطاست...

امروز اینستاگرام رو باز کردم و استوری برخی از دوستان رو نگاه می‌کردم. دیدم یکی از استوری‌ها درباره «کامنت»هاست. نوشته بود:

«لطفا مواظب باشید کامنت‌های پوچ روح شما را آزرده نکند. وقتی کامنتا رو خوندم یاد اون جمله خاویر کرمنت افتادم که می‌گه شما قطعا یک بیشعورید.»

وقتی به فرسته‌ی مورد اشاره سر زدم، تعداد نظرات بیش از ۱۰۰ هزار بود. به طور تصادفی حدود ۱۰۰ نظر رو خوندم. رویکرد بعضی‌ها انتقادی و بعضی‌ها فحاشی بود. برخی نیز طبق معمول حرف‌های نامربوط...

یکی از درس‌های قسمت نظرات اینه که خیلی‌ها مثل ما فکر نمی‌کنن طبیعتا نحوه‌ی بیانشون هم با ما متفاوته. بنابراین نمی‌شه گفت همه بیشعورن چون خودِ این جمله توهین و قضاوته و بنابراین غیر اخلاقی!

سرِ جلسه دفاع، یکی از استادا که به عنوان داور تشریف داشتن، بهم گفتن «کامنت‌ها رو چرا به عنوان یک رسانه درنظر نگرفتی؟. به عنوان رسانه درنظر می‌گرفتی و بعد کارکردها و آسیب‌ها رو از اون منظر بررسی می‌کردی...»

یکی از آسیب‌های کامنت‌ها، آسیب‌های روحی و روانی به کاربران کامنت خوان و متصدیان تأیید نظرات است. چه فحاشی‌، قضاوت‌، تمسخر از طریق کامنت باشد چه در دنیای حقیقی، در هر دو صورت آزار دهنده است. به عقیده برخی از جامعه شناسان این آسیب‌ها زنجیره‌وار است و حتی ممکن است به فضای حقیقی سرایت کند (و شاید از فضای حقیقی به مجازی سرایت کرده باشد).

اگر از رسانه بودن یا نبودن کامنت‌ها بگذریم، به قول تیلور لورنز در هیچ حادثه‌ای، نظرات بنای فرونشستن ندارن. بنابراین بهتره چند نکته رو مدنظر داشته باشیم:

- کاربرانی بی‌شمار با هویت‌های مختلف، تربیت و اخلاق متفاوت حضور دارن.

- چون خیلی‌ها ناشناس هستن یا فکر می‌کنن کسی اونا رو نمی‌شناسه بنابراین چندان پایبند اخلاق نیستن.

- در معرض خشونت قرار داشتن (مانند خشومت‌های کلامی و...) باعث خشونت بیشتر می‌شه و بر روی ماهم اثرگذاره.

- از نظرات خوب با لایک حمایت کنیم (منظور اینستاگرام است).

- خودمان قطع کننده زنجیر خشونت باشیم و به خشونت‌های کلامی (فحاشی و...) دامن نزنیم.

​بنابراین اگر قصد خوندن کامنت‌های برخی از صفحات رو داریم بهتره با یک چارچوب سراغ کامنت‌ها و تحلیلشون بریم؛ تا هم چندان اثر مخرب روی ما نذاره و هم دچار قضاوت و بی‌اخلاقی نشیم. 

پ ن ۱: بازنشر کامنت‌ها شماره چهار